7 min read

Nieuwsbrief #18 – De kastanje groeit niet uit onze botten 🌰

Nieuwsbrief #18 – De kastanje groeit niet uit onze botten 🌰

Dagelijks golft een onafgebroken stroom van rampspoed en verhitte meningen door onze tijdlijnen. De razende snippers vullen alle hoeken en gaten van ons toch al overvolle hoofd. Totaal verstopt raakt de ruimte die een mens nodig heeft voor reflectie; stilte wordt schaars en nihilisme lonkt als toevluchtsoord.

Brengt terugtrekken ons verlossing? Ik denk het niet. Machteloosheid is geen natuurwet. We moeten het oorverdovende geruis omvormen tot brandstof voor verbeelding. Samen, door ideeën te delen, elkaar op te zoeken — achter een muurtje in de luwte, buiten bereik maar met helder zicht op de orkaan. De blik verruimen en gelatenheid verruilen voor nieuwe energie en nieuwe dromen.

Vat herkrijgen op de toekomst gebeurt niet door je af te sluiten. Leun vooruit en laat je horen, hoe zacht je ook begint. Met z'n allen vormen we een koor, groot genoeg om het lawaai te overstemmen.


In deze nieuwsbrief:

  • Soms zou ik willen verdwijnen, kopje onder in de gracht
  • Laatste plekjes AI training voor creatives bij BNO op 4 juli
  • Eindelijk: AI video maar dan niet stom
  • Redacties aan de slag met AI tijdens Roularta Strategiedag

Nog geen abonnee van deze maandelijkse nieuwsbrief? Schrijf je in:


🦆 Kopje onder in de gracht

Soms zou ik willen verdwijnen. Kopje onder in de gracht. Zo het groene water in, niet eens zo koud meer in april. Mijn hoofd glijdt onder het zachtjes rimpelende oppervlak, en de geluiden van de stad verstillen tot gedempt geroezemoes. Ik kijk om me heen. Vlak naast me een fietswrak. Erachter een blankvoorn, die me beduusd aanstaart en er dan vandoor schiet. Alles is kalm.

Ik ben heus heldhaftig, maar vandaag heel even niet. Ook een held heeft het soms nodig op te laden. Hier in de gracht ben ik gewichtsloos, en zweeft alle zwaarte met mijn kleding van me af. Ik trek mijn schoenen uit en ga op de bodem zitten. Langs de kademuur, tussen een meerpaal en een sierlijk voorbijdrijvende Albert Heijn-tas, valt een enkele straal licht diep de donkerte in. Als ik omhoog kijk zie ik de zon achter een wolk vandaan schuiven. Schitteringen glijden over het oppervlak.

Ook dit is mijn stad. Ik ben er nog. Misschien ben ik er zelfs meer dan ooit. De stad is druk op drukke plekken, maar hier lijkt die chaos even heel ver weg. Geen Bijenkorf, geen coffeeshops, geen havermelk of matcha. Hier is alles nog zoals het was. Hier is nog het Amsterdam van toen. Van schuilkerken, van krakersrellen. Van opvang van de Hugenoten.

Een bootje vaart boven me langs. Opwervelend slib vertroebelt mijn zicht. Vastberaden sta ik op en loop in dezelfde richting mee, maar bewegen gaat moeizaam – te langzaam. Het dikke water vertraagt niet alleen mijn pas maar ook mijn gedachten. De bodem voelt zacht en drassig. Restjes stad wringen zich ongevraagd tussen mijn tenen. Een paar meter verderop laat ik me achterover vallen en zweef ik zachtjes naar beneden.

Als je lang genoeg op dezelfde plek blijft, dan word je die plek. Onlosmakelijk verbonden. Onderdeel van wat passanten zien. Jij fundamenteel onderdeel van de plek, de plek een essentieel deel van jou. Misschien is dat wel wat er gebeurd is. Zijn we allemaal langzaam buitenstaanders geworden. We kijken naar de stad alsof we er niet zelf toe behoren. We zijn steeds sterker verbonden met de rest van de wereld, terwijl onze eigen plek van ons vervreemd is.

Hier in het water ontsnap je er niet aan. Troebel, troostend. Er is niets buiten deze plek. Hier op de bodem zijn geen telefoons, geen internet. Geen miljardairs of politiek. Het is verwelkomend, warm ondanks de kou. Onverschillig maar barmhartig. Wat overblijft, zijn wij. En het water dat ons met elkaar verbindt. Het hart van de stad dat al eeuwen hetzelfde ritme slaat. Iedereen die hier is, is deze plek. Dus wie hier is, die hoort bij mij. Want deze plek ben ik.


Meer mijmeringen lees je hier:

Een kwetsbaar contract
Wat gebeurt er met een gedachte die nooit wordt gehoord? Een schilderij in een donkere kelder, een verhaal dat niemand leest, muziek die nooit wordt gespeeld. Zijn ze af? Een gedachte ontstaat in één hoofd, maar heeft een ander nodig om haar te voltooien. Creatie zonder ontvanger, is dat wel

🧠 AI skills aanscherpen?

Al vier keer gaf ik voor de BNO een volgeboekte training aan enthousiaste creatievelingen die meer uit de nieuwste AI tools én vooral ook uit zichzelf willen halen. Volgende week staat editie vijf op de planning.

Voor wie ook wil, goed nieuws: er zijn nog een paar plekjes vrij.

Intensieve sessie, kleine groep

Het wordt een intensieve sessie, ontworpen voor iedereen die al bekend is met de basisprincipes van AI en klaar is voor de volgende stap.

Tijdens de training leer je hoe je geavanceerde AI-tools kunt inzetten als virtuele assistenten en creatieve co-creators. Je ontdekt hoe je AI strategisch kunt gebruiken om je eigen creativiteit te vergroten en jezelf als voorloper in je vakgebied te positioneren, terwijl je ook de ethische uitdagingen het hoofd biedt.

Wil je de mogelijkheden dieper verkennen dan alleen het jubelnieuws, en je creatieve vaardigheden aanscherpen en doorontwikkelen? Schrijf je in!

💡 Titel: AI als creatieve sparringpartner & co-creator
📅 Datum: vrijdag 4 juli 2025
Tijd: 09.30 - 16.30 uur (incl. lunch en borrel)
📍 Locatie: BNO, Amsterdam
💸 Kosten: €225 (leden), €340 (niet-leden)

Een zachter prijsje komt er niet, en plekken zijn beperkt.

Meld je nu aan:


📼 AI video maar dan niet stom

Je hebt ongetwijfeld de afgelopen weken de video's voorbij zien komen die gemaakt zijn met Google Veo3. Een gloednieuwe AI video generator die bizar goed is in het maken van levensechte beelden, daar ook nog geluid en spraak bij genereert, en de lippen van de personages in de video's perfect met de audio synchroniseert.

Het is heel even héél indrukwekkend, vervolgens héél beangstigend, en eigenlijk meteen daarna oersaai en zelfs stomvervelend. Als je het mij vraagt dan. De nieuwigheid is er razendsnel af, en hoe veel mogelijkheden dit ook biedt – ik vraag me sterk af of we voor dit specifieke type video's nou echt een AI-vervanger nodig hebben.

Maken wat nog niet bestond

Cue Midjourney: de favoriete image generator van de meeste makers, kunstenaars en creatives, lanceerde vorige week eindelijk hun eigen video engine. En wat een heerlijke tool is dat geworden! Waar Veo3 en andere video tools zich steeds focussen op zo 'realistisch' mogelijke beelden, gaat Midjourney vooral voor creativiteit en controle.

Ze lijken te snappen wat veel creatievelingen al heel lang voelen: we hebben geen AI tools nodig om ons bestaande werk te automatiseren, we hebben AI tools nodig die ons in staat te stellen om dingen te maken die we eerder nog niet konden maken. Tools die ons in plaats van luier juist creatiever maken, en ons werk niet sneller maar vooral beter maken.

In de volgende nieuwsbrief meer over Midjourney Video, maar hier vast wat van mijn eerste experimenten om met de tool oud werk tot leven te wekken:

0:00
/0:51

🩵 Roularta Strategiedag


Tot slot een kleine terugblik — begin deze maand verzorgde Fizzbake vier hands-on sessies over creatieve AI tijdens de strategiedag van Roularta, de grootste zelfstandige magazine-publisher van Nederland. Het werd een topdag.

Met meer dan 150 redacteuren van titels als Happinez, Kijk, Psychologie Magazine, Delicious en Helden, vlogen we in sneltreinvaart door de laatste ontwikkelingen op het gebied van creatieve kunstmatige intelligentie, en gingen we aan de slag om zelf prompts, beelden en video's te maken.

En wát een energie zat er in de zaal. Binnen één middag verzamelden we stapels verse ideeën, verrassende mock-ups en een hele berg verhelderende ideeën over AI-ondersteunde journalistiek en redactiewerk.

Terwijl de besproken tools nog maar net beschikbaar zijn, hebben deze redacties het al in hun workflow opgenomen. Smaakt naar meer!


🌀 Over ons en voor ons


De titel van deze nieuwsbrief is ontleend aan het gedicht 'Wij gaan naar een land' (oorspronkelijk نسير إلى بلد ليس من لحمنا) van Palestijnse dichter Mahmoud Darwish, uit zijn bundel Ward Aqall (Lesser Roses) uit 1986.

Wij gaan naar een land dat niet van ons vlees is. De kastanje groeit niet uit onze botten.

Zijn stenen zijn geen geit in het lied der bergen; de ogen der kiezels geen lelies van de dalen.

Wij gaan naar een land dat geen eigen zon over ons heen hangt.

De vrouwen van legenden klappen voor ons; een zee over ons en voor ons

Als graan en water van jullie zijn afgesneden, eet dan onze liefde en drinkt onze tranen.

Zwarte doeken voor de dichters; een rij van marmeren beelden zal onze stemmen doen weerklinken.

Een schuur om onze geesten te beschermen tegen het stof van de tijd; een roos over ons, een roos voor ons.

Jullie hebben jullie glorie, wij de onze. Ach een land waarvan wij alleen zien wat niet gezien wordt: ons geheim.

Wij hebben onze glorie: een troon op voeten afgesneden door stegen die ons voeren naar vele huizen, maar niet de onze.

De geest moet de geest in zijn geest vinden, of hier sterven…

(vertaling door Jan Brugman)

Dat was 'm. Tot de volgende.